Με την Αργυρώ ... από την Ευμορφία

Στην επίσκεψη της Αργυρώς Πιπίνη αναφερθήκαμε σε προηγούμενη ανάρτηση. Τώρα, ήρθε η σκυτάλη στα χέρια της Ευμορφίας να μας μεταφέρει όλη τη κουβέντα-συνέντευξη που είχε με τη συγγραφέα!

-Τι αποτέλεσε το έναυσμα για να γίνετε ηθοποιός και συγγραφέας;

Αργυρώ Πιπίνη: Δεν ήταν ένα το έναυσμα,ήταν μία σειρά από πράγματα.Στο σχολείο ετοιμαζόμουν να δώσω στο πανεπιστήμιο, έδωσα και πέρασα στην νομική.Στην νομική λοιπόν,είχαμε μία τρομερή θεατρική ομάδα. Πάντα αγαπούσα το θέατρο από πολύ μικρή, αλλά δεν ήμουν σίγουρη ότι ήθελα να ασχοληθώ με αυτό. Ειδικά όταν στο σπίτι με έσπρωχναν να κάνω κάτι άλλο. Όταν όμως πέρασα στην νομική, εντάχθηκα στην θεατρική ομάδα, η ομάδα αυτή με οδήγησε στο να δώσω κρυφά απο την οικογένεια μου (κάτι που δεν σας το συνιστώ) στην δραματική σχολή, όπου με πήραν. Και εκεί άρχισαν τα προβλήματα:τι θα κάνω; πώς θα παρακολουθώ; πώς μπορώ να συνδυάσω το πανεπιστήμιο και την δραματική σχολή; που θα βρίσκω τα λεφτά να πληρώνω την δραματική σχολή; Αυτό λοιπόν ήταν η πρώτη μου κατάληξη στο θέατρο. Η συγγραφή ήρθε σχεδόν τυχαία. Έγραφα πάντα, διαβάζω πολύ,ειδικά τα χρόνια που ήμουν στο γυμνάσιο. Δεν είχα αδέρφια, όταν λοιπόν δεν έπαιζα, ήμουν στο σπίτι μου και διάβαζα. Μου άρεσε πολύ το διάβασμα.Έγραφα λοιπόν, κρατούσα σημειώσεις.Αλλά πια πολύ μεγάλη, ενώ δούλευα στο θέατρο, άρχισα να γράφω για το κέφι μου.Και το ένα έφερε το άλλο, δηλαδή έγραψα μία  ιστορία για τα γενέθλια ενός φίλου μου, την εικονογράφησε μία φίλη μου που ήταν στην καλών τεχνών και τα πάντα πήραν τον δρόμο τους.

-Ποιος είναι ο λόγος που ασχολείστε συγκεκριμένα με βιβλία για παιδιά και εφήβους;

Αργυρώ Πιπίνη: Αυτό είναι το πρώτο κείμενο που γράφω για εφήβους, αφού μέχρι τώρα έγραφα για μικρά παιδιά. Έχω την αίσθηση και θα σας πω κάτι πολύ παράξενο ότι εσείς θα μπορούσατε να είστε πιο καλοί συνομιλητές εννοώ πως, παρόλο που μας χωρίζουν κάποια χρόνια είστε ενήλικες κατά κάποιον τρόπο, είστε έφηβοι τέλος πάντων.Αισθανόμουν ότι με τα μικρά παιδιά στο δημοτικό,στο νηπιαγωγείο μπορώ να συνεννοηθώ καλύτερα, με αποτέλεσμα να γράψω αυτό το βιβλίο σε τρίτο πρόσωπο,όχι σε πρώτο γιατί φοβόμουν ότι δεν μπορούσα να μιλήσω όπως θα μιλάγατε εσείς. Έβαλα τις σκέψεις της «Αλίκης» μόνο σε πρώτο πρόσωπο και την αφήγηση  σε τρίτο, για να έχω μία απόσταση, επειδή αισθανόμουν πως δεν μπορώ να έχω την φωνή σας.

-Ετοιμάζετε κάποιο καινούργιο βιβλίο;

Αργυρώ Πιπίνη: Τώρα γράφω ένα βιβλίο για ενηλίκους, ένα βιβλίο για την ιστορία της υιοθεσίας μου. Έμαθα δεκαεφτά χρονών ότι ήμουν υιοθετημένη και γράφω αυτήν την ιστορία. Με βάση αυτά ξεκίνησα να γράφω ένα εφηβικό βιβλίο, αλλά δεν υπήρχε περίπτωση να συμβεί αυτό. Θέλω να πώ πως ήταν τόσα πολλά αυτά που είχα να γράψω ίσως με σκληρό τρόπο οπότε δεν το έκανα. Έχω επίσης τρία βιβλία καινούργια για παιδιά τα οποία θα βγουν εικονογραφημένα.Το ένα είναι η ιστορία ενός σπιτιού,το άλλο λέγεται «καλοκαίρι-φθινόπωρο-χειμώνας-άνοιξη-καλοκαίρι»,το άλλο είναι ένα βιβλίο για μικρά παιδιά αλλά είναι μία μικρή ερωτική ιστορία  λέγεται «Η Βιολέτα και ο ιππότης» και είναι και ένα βιβλίο για την μετανάστευση που λέγεται «Ο Μελάκ μόνος».

-Γιατί αποφασίσατε να γράψετε ένα τόσο σύγχρονο βιβλίο, την «Αλίκη»;

Αργυρώ Πιπίνη: Γιατί ζω σε αυτή την πόλη όπως και εσείς. Ζω σε αυτή την συγκεκριμένη εποχή,σε αυτή την συγκεκριμένη χώρα που λέγεται «Ελλάδα» όπου τα πάντα έρχονται κατά κύματα και μας κουκουλώνουν. Δεν θέλω να είμαι απαισιόδοξη, προσπαθώ να μην είμαι.Τα πράγματα με κάνουν. Αυτό, λοιπό,ν το βίωμα, το ότι εγώ έβγαινα στην Αθήνα για να πάω να κάνω τις δουλείες μου,να πάω τα ραντεβού μου με τους εκδότες μου,να δω τους φίλους μου,να πάω σινεμά και κάθε δυο βήματα συναντούσα όλα όσα συναντά και η ηρωίδα μου στην πόλη..Είναι τα προσωπικά μου βιώματα,αλλά δεν νομίζω πως είναι εντελώς  προσωπικά. Ένας άνθρωπος μπορεί κάνει μία βόλτα στην Σταδίου μέχρι το Μοναστηράκι, να κόψει μέσα από το παλιό Αττικό, να δει παρόμοια πράγματα και πιθανά να τα φιλτράρει αλλιώς. Η παραμυθία και η μαγεία δεν βγαίνουν απαραίτητα απο πριγκιποπούλες και χρυσόσκονες, βγαίνουν και μέσα από μία πραγματικότητα. Πιστεύω δηλαδή στην μαγεία της καθημερινότητας.

-Πώς νίωσατε όταν κερδίσατε το Βραβείο Μετάφρασης Βιβλίου για παιδιά της Ελληνικής Εταιρείας Μεταφραστών Λογοτεχνίας;

Αργυρώ Πιπίνη: Καλά...Πολύ καλά.  Τα βραβεία δεν είναι το ζητούμενο.Αλλά είναι ωραίο γιατί κάπως σαν να αναγνωρίζεται όλος αυτός ο κόπος.Αυτό δε το βραβείο ήταν για ένα βιβλίο που αγαπώ πάρα πολύ,λέγεται «Ψάρι στον ουρανό» είναι ένα βιβλίο ενός  ισλανδού συγγραφέα που είχε ένα rok/pop συγκρότημα ο οποίος ήταν ο πρώτος άνδρας της Bjork (τραγουδίστρια στην Ισλανδία). Αυτός, λοιπόν, έγραψε ένα φοβερό βιβλίο που μιλάει για την μετάβαση απο την εφηβεία στην ενήλικη ζωή και ο μικρός ήρωας δεν είναι ακριβώς έφηβος, είναι δεκατριών ετών και αισθάνεται σαν ψάρι έξω απο το νερό, σαν ψάρι στον ουρανό. Μου άρεσε πολύ, γενικά τα βραβεία μου αρέσουν,δεν έχω πάρει πολλά αλλά φέτος ήταν καλή μου χρονιά. Πήρα το βραβείο του αναγνώστη για το «Δικό τους ταξίδι» είναι ενα εικονογραφημένο βιβλίο και η «Αλίκη» ήταν υποψήφια για αυτό το βραβείο και ήρθε σε ψήφους δεύτερο και χάρηκα πολύ γιατί είναι ένα θέμα που εγώ θεωρώ πως πρέπει να μπεί στα σχολεία, παρόλο που ξέρω οτι υπάρχει ένα μποϊκοτάζ για τα "σύγχρονα θέματα" ειδικά όταν έχουν μέσα άγριες σκηνές.

-Αν υποθέσουμε πως βρισκόμαστε στο 2050 πιστεύετε πως ένας έφηβος εκείνης της εποχής θα ενδιαφερόταν για το συγκεκριμένο βιβλίο;

Αργυρώ Πιπίνη:Μεγάλη ερώτηση αυτή.

(Επέμβαση απο τον κύριο Δικαίο Χατζηπλή από το τμήμα Εκδηλώσεων Παιδικού Βιβλίου των Εκδόσεων Πατάκη.)

Δικαίος: Όταν διαβάζαμε το βιβλίο πριν εκδοθεί είχαμε κάνει μία κουβέντα εγώ με την Αργυρώ. Εγώ θεωρώ πως αυτό το βιβλίο για το 2050 θα είναι ένα ντοκουμέντο. Είναι μία καταγραφή του τι συμβαίνει στην πόλη το 2015. Επεμβαίνω, γιατί τότε είχαμε αυτή την συνομιλία και εγώ το είχα συλλάβει με αυτόν τον τρόπο. Αν διαβάσουμε ένα βιβλίο του 40'  θα μας φαίνεται περίεργο το τι γινόταν, πώς ήταν τα σπίτια και οι  παλιές φωτογραφίες Τώρα σε αυτό το βιβλίο βλέπουμε μέσα από τα μάτια ενός εφήβου και φυσικά του συγγραφέα τι γινόταν στην Αθήνα του τότε που είχανε κρίση,δηλαδή θα μπορούσε κάποιος να το πάρει ως ντοκουμέντο.

Αργυρώ Πιπίνη: Οι περισσότερες αναρτήσεις και κριτικές σχετικά με το βιβλίο εστιάζουν σε αυτό το σημειό που αναφέρεται ο Δικαίος. Για αυτό σας είπα  ότι η πόλη είναι μία από τις ηρωίδες του βιβλίου. Δεν ξέρω εάν εσείς εισπράττετε έτσι την κατάσταση στην πόλη και την κρίση....Εγώ δεν μπορώ να σκεφτώ τόσο μελλοντικά,δεν διάβαζα ποτέ επιστημονική φαντασία,παρόλο που υπάρχουν συγγραφείς που μου αρέσουν. Μ΄αρέσει το σινεμά, οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας,το Blade Runner είναι μία από τις αγαπημένες μου.Αλλά μ΄αρέσει πολύ και το παρελθόν και το παρόν και λέω εντάξει θα δούμε  για το τόσο μακρινό μέλλον.

-Πόσο όμοια ή διαφορετική ήταν η δική σας εφηβεία από αυτή της Αλίκης;

Αργυρώ Πιπίνη: Έχει μία οργή η ηρωίδα και εγώ είχα μία πάρα πολύ μεγάλη οργή, διότι μέσα στην εφηβεία μου ανακάλυψα ότι είμαι  υιοθετημένη και θεώρησα ότι ήμουν εξαπατημένη  εκτός από υιοθετημένη. Δεν μπορούσα να δω τα καλά αυτής της μετάβασης από μία οικογένεια που δεν είχε την δυνατότητα να με μεγαλώσει οικονομικά σε μία άλλη οικογένεια που είχε την δυνατότητα. Αντίθετα, έβλεπα μία μεγάλη προδοσία από τους φίλους μου,από την καινούργια οικογένειά μου. Είχα πάρα πολύ θυμό! Η σχέση μου με τη μητέρα μου μοιάζει με αυτή της Αλίκη. Τασάκια πέφταν,θυμός υπήρχε. Πρέπει να περάσεις από αυτό το στάδιο για να καταλάβεις ότι μπορεί να έχεις δίκαιο,αλλά έχει και η άλλη πλευρά άλλο δίκαιο. Επίσης μου στοίχισε πάρα πολύ αυτή η έλλειψη που φαίνεται εδώ, την υποκαθιστώ δηλαδή και είναι ψυχαναλυτικό αυτό, επειδή πέθανε ο θετός μου πατέρας και τον πραγματικό μου πατέρα τον γνώρισα πια πολύ μεγάλη, επειδή την βρήκα την πραγματική μου οικογένεια,έχω και δύο αδέρφια.

-Σας έχει επηρεάσει η κρίση που βιώνει η χώρα μας σήμερα σχετικά με την συγγραφική σας δουλειά;

Αργυρώ Πιπίνη: Με έχει επηρεάσει πάρα πολύ. H πόλη είναι πάρα πολύ άρρωστη,νοσεί.Πρέπει να είσαι πολύ περιχαρακωμένος, για να μην σε επηρεάσει αυτό. Όσο αφορά την οικονομική μου κατάσταση, σαφέστατα με έχει επηρεάσει. Εννοείται πως  το παλεύω,δεν με παίρνει από κάτω.

-Eάν θα έπρεπε να τοποθετήσετε σε σειρά τα τρία σας επαγγέλματα ως πολιτικός επιστήμονας ,ηθοποιός και συγγραφέας ποια θα ήταν η σειρά;

Αργυρώ Πιπίνη: Μου αρέσει η συγγραφή πολύ αλλά και το θέατρο.Έχω να παίξω από το 2005 και μου λείπει το θέατρο.Πολλά χρόνια δίδασκα παιδιά περίπου στην ηλικία σας λίγο πιο μεγάλα. Συγκεκριμένα, δίδαξα 16 χρόνια θέατρο σε δραματικές σχολές. Και για εμένα δεν υπήρχε τίποτα πιο ωραίο από τις ώρες που ξύπναγα, ντυνόμουν,πήγαινα στους μαθητές  και κάναμε πράγματα για τον Τσέχωφ και τον Σαίξπηρ, σύγχρονα-μοντέρνα πράγματα. Μου είναι δύσκολο να τα βάλω σε σειρά. Εννοείται πως η πολιτική επιστήμη μπορεί να φαίνεται άχρηστη αλλά το πανεπιστήμιο βοηθάει στο να οργανώνεσαι εσύ και οι σκέψεις σου, μπορεί να μην είναι το αντικείμενο με το οποίο θα ασχοληθείς, όμως θα βοηθήσει  στην πειθαρχία. Η συγγραφή σίγουρα είναι από τις αγαπημένες μου δουλειές, γιατί μου αρέσει να μένω μόνη μου, μου αρέσει η μοναξιά, γιατί δημιουργώ κάνοντας πράγματα μόνη μου.

Συνέντευξη: Ευμορφία Κριεμάδη

Τεχνική υποστήριξη: Χριστίνα Παλαμηδά

Φωτογραφίες: Διόνη Ντέντε

Από τον 15σύλλαβο, στη μαντινάδα και τα χάι κου...

       

        Τα Ανεμοσκορπίσματα, την Τρίτη, 26 Γενάρη, ταξίδεψαν μέχρι τον Πειραιά στο Ίδρυμα Λασκαρίδη, για να παρακολουθήσουν ένα ποιητικό εργαστήρι με "τιμονιέρη" τον κ. Β. Βασιλειάδη, ερευνητή Α΄, στο τμήμα Γλώσσας και λογοτεχνίας στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

       Το ταξίδι ξεκίνησε με τις φιγούρες του Καραγκιόζη: τον Μπάρμπα Γιώργο, τον Χατζηαβάτη, τον Νιόνιο και τους άλλους στη σειρά, ο καθένας με το δικό του "ύφος", έτοιμοι όλοι μαζί να σύρουν ένα καλαματιανό! Αφού ακούσαμε δυο γνώριμους σκοπούς και σιγοτραγουδήσαμε το "Μήλο μου κόκκινο.." περάσαμε σε γνώριμους 15σύλλαβους στίχους, μετρήσαμε συλλαβές, αναγνωρίσαμε το μέτρο και προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε το ύφος τους. 

Επόμενος σταθμός τα "Λιανοτράγουδα" του Ρίτσου και οι μαντινάδες. Ένα δίστιχο για το όμορφο κυκλάμινο μας τράβηξε την προσοχή: 

 Μικρό πουλί τριανταφυλλί, δεμένο με κλωστίτσα,

με τα σγουρά φτεράκια του στον ήλιο πεταρίζει.

     Τελικός σταθμός τα Χάικου, μια ιαπωνική ποιητική φόρμα, απλή και ολιγοσύλλαβη (5-3-5), μια προσπάθεια να συλληφθεί η στιγμή και να διατηρηθεί στην αιωνιότητα. Ο πιο γνωστός Έλληνας ποιητής που έγραψε χάικου είναι ο Γιώργος Σεφέρης.

Στάξε στη λίμνη

μόνο μια στάλα κρασί

και σβήνει ο ήλιος.

Και δίπλα σε όλα αυτά οι δικές μας δημιουργίες:

 Η φύση είναι σπίτι μας και τα πουλιά αδέρφια

τα ζώα είναι φίλοι μας και χάρτης μας τ΄αστέρια.

Αναστασία

Σήμερα ήρθα στον Πειραιά να δω εγώ εσένα

για να σου γράψω ένα δίστιχο και να εκπλαγείς με μένα.

Αλεξάνδρα

Όταν σε βλέπω στην καρδιά, έχω μεγάλο πόνο

διότι ντρέπομαι να πω, πως για σένα λιώνω.

Γιώργος

Προσπάθησα να κοιμηθώ, μα ύπνος δε με παίρνει

η σκέψη μου μοναχά σε σένα γυροφέρνει.

Χαρά

Αγάπησα και πόνεσα σαν το παιδί στη φτώχεια

και βρήκα πλούτο στην καρδιά και δίχως στενοχώρια.

Χαρά

Πέφτει το βράδυ το βαθύ, ακούω την καρδιά μου

να μου φωνάζει σ΄αγαπώ κι ας είσαι μακριά μου.

Αριστέα

Οι αναμνήσεις ξεδιπλώνονται σαν θωρώ τη μορφή σου,

γιατί πολλά τα ψέματα που ειπώθηκαν μαζί σου.

Άλκηστις

Να 'ταν τα άστρα μάτια σου, λουλούδια τα μαλλιά σου

όπου βρεθείς κι όπου σταθείς να βρίσκομαι σιμά σου.

Κωνσταντίνα

Για αρχή δεν τα πήγαμε και άσχημα!

Συγκέντρωση υλικού: Κρέτσου Αλεξάνδρα και Δώρα Παπασταθοπούλου

Φωτογραφίες: Διόνη Ντέντε

Συνάντηση με την Αργυρώ Πιπίνη

        Στις αρχές του προηγούμενου Δεκέμβρη, ένας πολύ ζεστός άνθρωπος, η συγγραφέας Αργυρώ Πιπίνη, επισκέφθηκε το σχολείο μας. Όπως γράφει και η ίδια, γεννήθηκε στο Αγρίνιο, σπούδασε νομικά και θέατρο, δούλεψε ως ηθοποιός, δίδαξε υποκριτική και κυρίως ασχολείται με το γράψιμο των βιβλίων για παιδιά και εφήβους. Όμως, είναι και κάτι περισσότερο... ένας άνθρωπος πολύ άμεσος και οικείος που στάθηκε με απόλυτα νεανικό σφρίγος απέναντι σε πενήντα περίπου εφήβους και μίλησε με απόλυτη ειλικρίνεια σε ό, τι ρωτήθηκε.

        Μας εκμηστηρεύτηκε ότι έδωσε κρυφά στη δραματική σχολή, ότι αγάπησε τη σκηνή, έπαιξε δίπλα σε σημαντικούς ανθρώπους του θεάτρου αλλά η ανασφάλεια του επαγγέλματος την οδήγησε στη διδασκαλία. Έτσι, έμμεσα συνέχισε να ασχολείται με αυτό που αγάπησε και ποτέ δε μετάνιωσε που δεν άσκησε ως επάγγελμα τις σπουδές στη νομική. Οι σπουδές της, ωστόσο, την βοήθησαν να οργανώνει τη σκέψη της και την άσκησαν στην πειθαρχία. Η συγγραφή ήρθε τυχαία ή μάλλον καλύτερα την ακολουθούσε πάντα. Νιώθει ότι συνεννοείται καλύτερα με τα παιδιά και τους εφήβους και για αυτό γράφει για αυτά.  

        Ζει στη μεγαλούπολη, την Αθήνα, και γράφει για αυτή. Στο βιβλίο της "Η Αλίκη στην πόλη" μια έφηβη τριγυρνά στην Αθήνα της κρίσης, οικονομικής και ηθικής. Σε αυτό το βιβλίο, η συγγραφέας μας είπε ότι αποτύπωσε ό, τι ακριβώς βλέπει η ίδια στην πόλη, χωρίς καμιά τάση απαισιοδοξίας, αλλά με την πεποίθηση ότι η παραμυθία βγαίνει από την πραγματικότητα και όχι από έναν ψεύτικο κόσμο. Ο ρυθμός της πόλης γρήγορος και ασθματικός αποτυπώνεται στις κοφτές φράσεις και οι εικόνες εναλλάσσονται βιαστικά στο χρόνο και στο χώρο.

      Αναφερόμενη στα προσωπικά της βιώματα  επικεντρώθηκε σε δυο χαρακτηριστικά γεγονότα: την αποκάλυψη της υιοθεσίας της στα 17 της χρόνια, μια αποκάλυψη που τη γέμισε με οργή. Επίσης, η σχέση με το σύζυγό της, μια σχέση που την ενθάρρυνε να δημιουργεί αλλά και η απώλεια του την εξοικείωσε με την μοναξιά που δεν είναι πια τόσο δυσβάσταχτη όσο φανταζόταν.

Μια συνάντηση δυο ωρών, μια πολύτιμη επαφή, πολλά ερεθίσματα για σκέψη... Σας ευχαριστούμε! 

Ηλιάννα Λώτση ( καταγραφή υλικού)

Διόνη Ντέντε (φωτογραφίες)